Jak kojarzy się ci określeni układ moczowy? Pewnie niezbyt mile prawda? Ważne jest jednak nie skojarzenie czy twój stosunek do niego lecz fakt, że układ moczowy jest istotną częścią organizmu i spełnia w nim kilak bardzo ważnych funkcji.
Układ moczowy składa się z nerek, moczowodu i pęcherza. Z pewnością najważniejsze są nerki. Ich podstawową rolą jest oczyszczania krwi z toksyn regulacji gospodarki wodnej usuwanie substancji chemicznych, zużytych komórek i tkanek, oraz resztek pozostałości z „przerobu” pożywienia. Produkują także mocz (ok. 1,5 litrów na dobę). Innymi ich zadaniami są :”pilnowanie” prawidłowego składu płynów ustrojowych, regulowanie gospodarki wodnej oraz właściwych poziomów ważnych elektrolitów czyli wapnia, fosforanu, sodu i potasu.
W nerkach tworzone są związki regulujące ciśnienie krwi a także biorące udział w powstawaniu czerwonych krwinek. Od nich zależy niezwykle ważna równowaga środowiska wewnętrznego organizmu człowieka. Niestety ale choroby nerek są bardzo niebezpieczne i niejednokrotnie rozwijają się niemal bezobjawowo powodując nieodwracalne zmiany.
Niepokojącymi objawami, które mogą świadczyć o chorobie nerek są np.
- obrzęki wokół oczu, opuchlizna rąk, stóp, kostek,
- pieczenie i bolesność w trakcie oddawania moczu,
- częstomocz, oddawanie moczu w nocy lub skąpomocz,
- ciemno podbarwiony, krwisty mocz,
- mętny mocz o ostrej woni przypominającej zapach amoniaku,
- pojawienie się „pienienia w moczu”,
- podwyższone ciśnienie krwi,
- nadpobudliwość lub apatia,
- senność,
- bladość,
- łuszczenie się skóry,
- bóle głowy,
- gorączka,
- wymioty,
- niesmak i zapach amoniaku w ustach.
Rozróżnia się przewlekłe i ostre schorzenia nerek. Często jednak ostre stany chorobowe nerek poza odczuciem ciągłego zmęczenia lub oddawaniem moczu w nocy, nie dają wyraźnych niepokojących sygnałów. Dlatego też niezwykle ważne jest wczesne wykrycie i podjęcie prawidłowego leczenia. Daje to szanse na złagodzenie przebiegu choroby.
Nie leczone lub nieprawidłowo leczone przewlekłe choroby nerek stają się przyczyną niewydolności tego narządu. W wyniku tego krew jest coraz gorzej oczyszczana i w skutek tego organizmie gromadzi się coraz więcej substancji trujących. Ten stan z czasem zakłóca pracę różnych narządów: mózgu, serca, wątroby, gruczołów wydzielania wewnętrznego. Taka sytuacja skutkuje nieodwracalnymi zmianami, niekiedy tak poważnymi, że często konieczne staje się zastosowanie leczenia nerkozastępczego – tzw. dializy lub przeszczepu nerki.
Leczeniem chorób nerek zajmuje się nefrolog we współpracy z urologiem. Z tym, że nefrolog zajmuje się leczeniem wyłącznie nerek a urolog całym układem moczowym.
Podstawowymi badaniami nerkę umożliwiającymi postawienie prawidłowej diagnozy są:
- wyniki USG nerek i pęcherza (nie starsze niż 1 miesiąc),
- analiza laboratoryjną której skład wchodzą następujące badania: badanie ogólne moczu, morfologia, tzw, jonogram, poziom glukozy/ Przy podejrzeniu przewlekłej choroby nerek przydatne jest badanie poziomu wapnia. Przy stwierdzenie obecności dużej ilości bakterii w moczu konieczny jest jego posiew oraz bakteriogram
Jak zapobiegać chorobom nerek?
Nerkom zdecydowanie szkodzi zimno. A więc należ zadbać o odpowiedni ubiór. Z kolei w upał należy koniecznie zadbać o właściwy poziom wypitych płynów (głównie wody). W normalnych warunkach powinno to być 2 – 2, 5 litra płynów a w upał jeszcze więcej.
W przypadku niedoboru właściwej ilości płynów następuje zagęszczenie ilości moczu i zakłócenie pracy nerek oraz tworzenie się tzw. piasku. Z piasku często wskutek zlepiania się jego cząstek tworzą się kamienie nerkowe. Ten stan sprzyja tworzeniu się stanów zapalnych nerkach który skutkuje ich uszkadzaniem.
Nerki nie lubą nadmiaru środków przeciwbólowych (zwłaszcza ibuprofenu i paracetamolu). Dlatego należy ich zażywać roztropnie i tylko po konsultacji z lekarzem.
Niezwykle ważna jest właściwa dieta szczególnie przy kamicy nerkowej. Różni się ona w zależności od składu kamieni nerkowych. Ich skład ustala się w laboratorium.
Najczęściej występujące choroby nerek
Kamica nerkowa niekiedy nazywana też kamicą moczową najczęściej dotyczy pacjentów pomiędzy 30 a 50 rokiem życia. Jej mechanizm polega na wytrącaniu z moczu rozpuszczonych w nim składników organicznych i składników mineralnych. Wszystko to powoduje ,że dochodzi do tworzenia się kamieni nerkowych. Mniejsze kamienie przeciskając się przez moczowód w kierunku pęcherza moczowego powodują silny ból zwany kolką nerkową.
Objawy kamicy nerkowej
- kolka nerkowa – ostry i silny ból okolicy lędźwiowej, promieniujący w kierunku pęcherza,
- uczucie parcia,
- krwiomocz,
- nudności i wymioty,
- wzdęcia.
Kamicę nerkowa diagnozuje się po wykonaniu badania ogólnego moczu, badania USG i w trudniejszych przypadkach za pomocą badania radiologicznego.
W leczeniu kamicy nerkowej bardzo istotna jest właściwa dieta, odpowiednia dawka wypijanych płynów oraz przyjmowanie leków. Celem przyjmowania środków farmakologicznych jest rozszerzenie dróg moczowych, ułatwiających usuwanie kamieni. Większe kamienie nerkowe można usunąć usuwa się podczas zabiegu czyli litorypsji,. Zabieg polega na kruszeniu kamieni falami ultradźwiękowymi. Gdy z jakichkolwiek przyczyn litotrypsja jest niemożliwa kamienie usuwa za podczas zabiegu operacyjnego.
Kłębuszkowe zapalenie nerek
- Ostra postać choroby o podłożu immunologicznym. Niekiedy jest skutkiem np. anginy, zakażeń skóry (np. róża, liszajec). Objawami tej choroby są m.in zmniejszone wydalanie moczu (często mocz ma kolor brunatnoczerwony), pieczenie i ból przy jego oddawaniu, podwyższone ciśnienie krwi, silne bóle głowy i obrzęki nawet całej twarzy. Choroba najczęściej występuje u dzieci do 11 roku życia.
- Stan przewlekły, którego przyczyną jest uszkodzenie błony sączącej kłębuszków nerkowych przez procesy zapalne. Pomimo, że znaczna ilość chorych może nie mieć żadnych dolegliwości (nawet przez lata), to jednak mogą wystąpić objawy takie jak: pienienie się moczu i krwiomocz, obrzęki występujące się w ciągu dnia i przemijające po nocy, bóle głowy, osłabienie, uczucie zmęczenia, brak apetytu.
Kłębuszkowe zapalenie nerek na ogół występuje około 7-14 dni po przebytej infekcji. Można je zdiagnozować przez badanie moczu. Badanie wykaże obecność w nim krwi i białka.
Co bardzo ważne choroba jest może być całkowicie uleczalna, szczególnie kiedy jest szybko wykryta. Zaniedbane, nie leczone kłębuszkowe zapalenie nerek może doprowadzić do niewydolności nerek.
Leczenie kłębuszkowego zapalenia nerek sprowadza się do usunięcia pierwotnej przyczyny choroby (np. wyleczeniu anginy, ), podawaniu leków, antybiotykoterapii oraz zastosowaniu właściwej diety.
Niewydolność nerek
Polega na utracie zdolności nerek do oczyszczania organizmu z toksycznych produktów przemiany materii, wydalania wody oraz kontroli homeostazy, czyli równowagi wewnątrzustrojowej. Objawy niewydolności nerek pojawiają się, gdy dochodzi do uszkodzenia powyżej 60% miąższu nerkowego. Niewydolność nerek można rozpoznać poprzez wyraźne zmniejszenie ilości wydalanego moczu (niekiedy brakiem jego wytwarzania) i narastaniem objawów mocznicowego zatrucia organizmu. Głównymi rodzajami niewydolności są ostra i przewlekłą niewydolność:
- ostra, występuje gdy dochodzi do raptownego wyłączenia się czynności wydalniczej nerek, np. wskutek zatrucia lub niedokrwienia nerek,
- przewlekła,rozwija się powoli, z reguły jako skutek przebytych chorób nerek uszkadzających kłębuszki nerkowe lub kanaliki oraz trwającej wiele lat kamicy nerkowej. Niestety choroba może doprowadzić do tzw. schyłkowej niewydolności nerek. Schyłkowe niewydolność nerek objawia się m.in.: osłabieniem, wyniszczeniem organizmu, brakiem apetytu, niedokrwistością, nadciśnieniem, zakwaszeniem (kwasicą metaboliczną)
Chorobę diagnozuje się na podstawie wyników badań laboratoryjnych : badanie moczu, badanie krwi (mocznik, poziom glukozy, jonogram, kreatynina)USG układu moczowego.
Niewydolność nerek leczona jest wyłącznie objawowo)farmakologicznie, jak i poprzez stosowanie odpowiedniego odżywiania (zaleconego przez lekarza).
Najnowsze komentarze