Dziś zacznę od dowcipu. Do lekarza przychodzi pacjent. Lekarz pyta, co panu dolega a na to pacjent z nieco złośliwym tonem: to niech pan mi powie doktorze. Oczywiście odpowiada lekarz. Proszę poczekać tylko zadzwonię do mojego kolegi. A kim jest pana kolega pyta pacjent. Weterynarzem odpowiada lekarz.
Jeśli puenta tego dowcipu jest dla ciebie czytelniku trochę niejasna to wyjaśnię. Lekarz miał na myśli, że diagnoza bez rozmowy z pacjentem (wywiad lekarski) jest bardzo utrudniona.
Jakiś czas temu pisałem o diagnostyce lekarskiej. Dziś będzie o jej bardzo ważnej części, czyli wywiadzie.
Wywiad lekarski w praktyce stosujecie głównie przy przyjęciach do szpitali a jego bardzo skrócona formę stosuje się przy przyjęciu w przychodniach na SOR itd. W zależności do miejsca gdzie znalazł się pacjent wywiad ma różna formę. Zależy to też od lekarza specjalisty, do którego zgłaszał się pacjent.
Przy przyjęciu do szpitala ( z wyjątkiem SOR) była przeprowadza wcześniejsza diagnostyka, więc pacjent na ogół zgłasza się z odpowiednimi wynikami badań. Jeśli zgłasza się do przychodni lub na SOR sytuacja jest inna.
Tutaj lekarza w czasie wywiadu ustala wstępnie, jakie mogą być dolegliwości pacjenta i na tej podstawie zleca ewentualną diagnostykę. Wywiad pozwala oszczędzić czas by zawęzić badania do tych niezbędnych. Poza tym cześć badań nie jest niezbędna. Część z nich jest bardzo droga(np. tomografia komputerowa, rezonans) i zleca się je tylko w razie konieczności.
Oprócz kosztów badań lekarz zwraca uwagę na ich ograniczenia związane z ochroną zdrowia pacjenta oraz ewentualnymi przeciwwskazaniami. Do takich badań należy RTG, tomografia czy rezonans. Chodzi tu o promieniowania, które występują w tego rodzaju badaniach. Zbyt duża i za częsta dawka promieniowania jest zagrożeniem dla zdrowia a nawet życia pacjenta.
Niektóre badania mogą być nieco nieprzyjemne dla pacjenta np. gastroskopia czy kolonoskopia.
Wracając do wywiadu w przychodni to miałem na myśli to, że lekarz powinien zadać szereg kluczowych pytań, które w zasadniczy sposób ułatwia mu diagnozę lub zlecenie dalszych badań celem jej uściślenia. Mogą być to pytania typu:
1.Co konkretnie panu/pani dolega?
2.Od kiedy?
3.Jeśli pacjent skarży się bóle to zapyta, jakiego rodzaju jest to ból.
4.Czy pacjent zauważył, z czym ten ból może być powiązany
5.Jaki pacjent ma apetyt.
6.Jak sypia.
7.Jeśli to jest konieczne to może zapytać o sytuacje rodzinną (konflikty, stresy) lub zawodową
8. Jakie aktualnie pacjent zażywa leki lub suplementy diety.
9.Czy pacjent bierze wyłącznie te leki, jaki zalecił mu lekarz czy też coś na własną rękę(Np. zioła)
10.Czy po lekach lub suplementach, ziołach zauważył jakieś skutki uboczne lub gorsze samopoczucie.
W czasie wywiadu lekarz najczęściej też bada pacjenta. Najczęściej jest to zmierzenie ciśnienia, odsłuchanie stetoskopem itd. Wszystkie te czynności są bardzo istotne dla ustalenia prawidłowej diagnozy i wdrożenia odpowiedniego leczenia. Jeśli pomimo przeprowadzania odpowiedniego wywiadu i badań lekarz ma nadal jakieś wątpliwości to ma obowiązek skierować go do odpowiedniego specjalisty bądź z nim się skonsultować.
Najnowsze komentarze